Viêm đại tràng mạn là tình trạng tổn thương, viêm nhiễm một đoạn đại tràng hoặc toàn bộ khung đại tràng. Bệnh có triệu chứng rất đa dạng, có thể đau âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, kèm theo rối loạn tiêu hóa, táo bón, tiêu chảy nhiều lần, phân lỏng hoặc có máu. Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, nhưng một số tác nhân gây bệnh chính được liệt kê dưới đây.
Viêm đại tràng mạn là gì?
Viêm đại tràng mạn là tình trạng người bệnh bị viêm đại tràng kéo dài lâu ngày dẫn tới mãn tính. Khi này, mức độ bệnh ở giai đoạn nặng gây ra những tổn thương khu trú hoặc lan tỏa tới niêm mạc đại tràng. Viêm đại tràng mạn ở thể nhẹ khiến niêm mạc đại tràng bị tổn thương, gây chảy máu. Khi ở giai đoạn nặng xuất hiện các vết loét, xung huyết thậm chí gây áp xe. Nếu để bệnh lâu dài mà không có biện pháp điều trị người bệnh phải đối mặt với các biến chứng nguy hiểm như cơ thể suy nhược, giãn đại tràng, teo đét niêm mạc, thủng đại tràng, thậm chí ung thư…
Tại Việt Nam, viêm đại tràng mãn là bệnh về đường tiêu hóa gặp khá phổ biến. Theo số liệu thống kê, ước tính có tới 20% dân số mắc viêm đại tràng mãn và tỷ lệ này ngày càng gia tăng.
Viêm đại tràng mạn gì?
Nguyên nhân gây viêm đại tràng mạn cần biết
Viêm đại tràng mạn do amip
Bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, kén amip đi vàp thức ăn xâm nhập vào cơ thể. Phân nhày, có lẫn máu, kèm theo cảm giác mót rặn, bụng đau từng cơn là những triệu chứng thường gặp khi nhiễm lị amip
Để chuẩn đoán bệnh người ta dựa vào xét nghiệm huyết thanh, nội soi đại tràng.Tùy thuộc vào tình trạng của từng bệnh nhân mà có cách điều trị khác nhau.Bệnh nhẹ dùng metronidazol uống hay iodoquinol để ngừa tái phát. Nếu nặng phải nhập viện để điều trị.
Viêm đại tràng do lao
Thường thứ phát sau lao phổi (50% bệnh nhân lao ruột có hình ảnh lao khi chụp X.quang phổi). Bệnh có những triệu chứng nhiễm lao (sốt nhẹ về chiều, mệt mỏi biếng ăn, thể trạng suy sụp), rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy kéo dài, phân đàm nhớt hoặc có máu). Bệnh diễn tiến lâu dài có thể gây tắc ruột hoặc lao màng bụng.
Chẩn đoán dựa vào xét nghiệm tìm vi khuẩn lao trong phân. X quang và nội soi đại tràng sinh thiết cho thấy những hình ảnh tổn thương và tìm tế bào điển hình của lao.
Viêm đại tràng màng giả
Tác nhân gây bệnh do vi khuẩn Clostridium difficile, là loại vi khuẩn thường trú ở ruột bình thường không gây bệnh nhưng do sử dụng kháng sinh dài ngày gây loạn khuẩn ruột.
Bệnh diễn tiến mãn tính sẽ gây những tổn thương màng giả ở đại tràng, làm bệnh nhân tiêu chảy nước hoặc có lẫn máu, kèm theo sốt và triệu chứng nhiễm độc do độc tố vi khuẩn. Chẩn đoán dựa vào cấy phân tìm vi khuẩn, nội soi đại tràng kèm sinh thiết.
Viêm loét đại tràng vô căn
Bệnh không tìm thấy nguyên nhân như vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm hay virus ở đại tràng. Nguyên nhân có thể liên quan đến những rối loạn miễn dịch, xảy ra trên những bệnh nhân bị stress nặng. Triệu chứng bao gồm đau quặn bụng từng cơn, cảm giác đi tiêu cấp thiết, phân nhầy máu kèm sốt, sụt cân.
Viêm đại tràng do nguyên nhân khác
Bệnh Crohn, do AIDS, do vi khuẩn lậu, do virut Herpes simplex, do hậu quả xạ trị vùng bụng, vùng chậu… Việc chẩn đoán và có phương pháp điều trị do những nguyên nhân trên thường rất khó khăn và phức tạp.
Dấu hiệu của viêm đại tràng mạn tính
Viêm đại tràng mãn gây ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là những triệu chứng đặc trưng mà người bệnh phải đối mặt:
Đau bụng
Đau bụng là triệu chứng tiêu biểu của người viêm đại tràng mạn, đau có tính chất lan dọc theo khung đại tràng. Đau có thể kéo dài âm ỉ hoặc quặn từng cơn, đau tăng lên sau khi ăn, sau khi sử dụng rượu bia hoặc các chất kích thích và giảm sau khi đại tiện, trung tiện. Người bệnh luôn có cảm giác căng trướng, căng tức rất khó chịu nhất là khu trú ở dọc khung đại tràng.
Đau bụng là triệu chứng của viêm đại tràng
Đặc điểm của phân bất thường
Dấu hiệu của bệnh biểu hiện rõ nhất ở đặc điểm của phân. Phần lớn người bệnh bị đi tiêu phân lỏng, đi nhiều lần trong ngày. Một số trường hợp có thể bị táo bón, phân có máu, có nhầy hoặc không, mót rặn. Người bệnh viêm đại tràng mãn cũng có thể bị táo bón xen lẫn với tiêu chảy. Nói chung, tình trạng phân không ổn định, sau khi đi tiêu không cảm thấy thoải mái.
Cơ thể mệt mỏi và suy nhược
Bệnh viêm đại tràng mãn gây ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng vì vậy người bệnh có biểu hiện suy nhược và mệt mỏi. Người bệnh có các dấu hiệu chán ăn, ăn uống kém, cơ thể mệt mỏi, đầy bụng, trí nhớ kém, hay cáu gắt và lo lắng…Tình trạng bệnh kéo dài khiến người bệnh thể trạng gầy sút, hốc hác và thiếu sức sống.
Người bệnh viêm đại tràng cần điều trị càng sớm càng tốt tránh để bệnh chuyển sang dạng mãn tính rất khó điều trị. Do đó, cần có biện pháp phòng trị bệnh hiệu quả đảm bảo chất lượng cuộc sống.
Thu Hà